(Ngày ngày viết chữ) Hành tinh của chúng ta đang ngày càng “lặc lè” vì trạng huống cung vượt quá xa cầu. Đã đến lúc, con người nên học cách tiết chế chính mình, sống một cuộc đời tinh gọn và giản tiện hơn, không chỉ vì để Trái Đất “nhẹ nhàng” hơn mà trước hết là để chúng ta có một cuộc sống chất lượng hơn.

Nhưng phải làm thế nào để học cách tiết chế hay sống một cuộc đời tinh gọn?

Nếu bạn cần lời đáp cho câu hỏi này, hãy tìm đến với “Lagom – Vừa đủ – Đẳng cấp sống của người Thụy Điển”, một quyển sách nhỏ đặc biệt của tác giả Linnea Dunne. Cuốn sách giới thiệu với bạn về lối sống vừa đủ – lagom – của người Thụy Điển, một lối sống như là một thói quen nhưng được những con người tiến bộ trên cả thế giới quan tâm và ca tụng.

Lagom là gì?

“Hiểu một cách đơn giản, lagom miêu tả trạng thái “vừa đủ” hoặc “thích hợp” như lượng sữa vừa đủ trong một ly cà phê và một lực mát – xa không quá mạnh cũng không quá nhẹ.”

“Lagom nghĩa là mua một chiếc xe hữu dụng – dù chiếc xe đó không có thiết kế bắt mắt; là chỉ sơn một bức tường trong phòng khách và còn lại để trắng; là tô son đỏ tươi và phần trang điểm còn lại vừa phải một cách hoàn hảo. Lagom còn là ăn một cái burger mà không chọn thêm khoai tây chiên, là nấu món mới cho bữa tối mà không dùng gì khác ngoài đồ còn thừa từ bữa trưa.”

“Vừa đủ” ở đây có nghĩa là vừa đủ cho bạn và vừa đủ cho tất cả mọi người. Bằng những lợi ích có được khi trải nghiệm cách sống lagom, bạn sẽ hiểu được “lagom được xem là một phần quan trọng trong công thức tạo nên sự thành công của Thụy Điển”.

Một trong những thói quen “vừa đủ” được thể hiện rõ nét nhất của người Thụy Điển là vừa đủ trong ăn uống. Người Thụy Điển hiểu rất rõ vai trò của ẩm thực trong xã hội, do đó, họ không bao giờ lãng phí thức ăn. Họ sẵn sàng “tự hái lượm và trồng trọt”. “Ở thời đại trái đất nóng dần lên và lãng phí thực phẩm đang là vấn đề nhức nhối, có một cái gì đó rất lagom khi bạn tự trồng trọt và tiêu thụ thành quả lao động của chính mình”.

“Nếu chủ nghĩa tiêu dùng cùng với hàng hóa đa quốc gia là đối nghịch với lối sống thân thiện với môi trường và tiêu dùng vừa phải, thì còn gì lagom hơn việc có thể sản xuất lương thực ngay cạnh nhà, kiểm soát được việc chăm bón cây bằng chất không gây hại môi trường và kiểm soát luôn việc mình sẽ trồng gì.”

Lagom – hạnh phúc là vừa đủ

Bạn có nghĩ chúng ta đã bị sự tiện lợi của hiện đại làm cho lười nhác? Khi quả địa cầu đang thừa thãi vật chất, các đại siêu thị chấp nhận bỏ tiền làm lỗ đang mọc lên như nấm mùa mưa ở các trung tâm thành phố sầm uất nhất hành tinh. Cửa hàng tiện lợi cũng đua nhau khởi phát, thì việc trồng một vườn rau, nuôi một ao cá có lẽ không còn là một việc đáng mong đợi hay đáng khao khát nữa.

Với mạng lưới công nghệ 4.0 (và sẽ còn nâng lên 5.0, 6.0 và hơn thế nữa), các kênh thương mại điện tử tranh nhau ưu đãi, người tiêu dùng dường như được hời trong thời công nghệ. Từ đó, chúng ta cũng có thể dễ dàng trao đổi hàng hóa chỉ với một chiếc điện thoại di động có sẵn trong tay. Bấy giờ, khái niệm “tự sản xuất” dần được xem như tụt hậu và bị lãng quên. Trong bối cảnh cung đã vượt cầu quá xa, khuyến mại và không ngừng khuyến mại, không còn cách nào khác, thị trường buộc chúng ta phải lãng phí vật chất trong vô thức.

Ngược lại với tất cả xu hướng đó, lagom dẫn dắt bạn đi tìm những giá trị của chân – thiện – mỹ, tìm kiếm niềm vui cuộc sống xuất phát từ ý tưởng tự trồng rau nuôi gà. Lagom nói không với lãng phí và sống tối giản bằng cơm nhà tự nấu hay uống nước ép từ cà chua tự trồng được. Mọi người chia sẻ gánh nặng với nhau bằng việc tiết-kiệm-chính-đáng và đóng góp khoản tiền đó vào quỹ phúc lợi xã hội hay đầu tư đặc biệt cho giáo dục dân trí.

Khi chúng ta cho rằng, ngày nay mình có quá nhiều cơ hội để tiệc tùng thì người Thụy Điển chọn cho mình những bữa ăn đơn giản và ấm cúng bằng cách ăn mừng tại nhà và tự nấu ăn. Khi xã hội cứ đinh ninh rằng hành động bỏ lại thức ăn trên đĩa là một thứ xa-xỉ-cần-thiết thì với lối sống lagom ăn hết đồ ăn thừa và tiết kiệm tiền là một cách bày tỏ tình yêu với tự nhiên và nhân loại.

Có thể, ai đó sẽ cho rằng quá khắt khe với bản thân trong thời đại vật chất thừa mứa là không cần thiết. Nhưng lagom sẽ nói cho bạn biết ý thức tiết kiệm đối với mỗi quốc gia muốn tiến bộ cần thiết đến dường nào. Ý thức ấy sẽ kéo mức sống của cộng đồng vươn lên một đẳng cấp mà cả thế giới đều mong đợi. Đấy là đẳng cấp mà ở đó, người ta thật sự đạt tới chân giá trị “quý hồ tinh bất quý hồ đa” – chất lượng mới là thứ thật sự đáng theo đuổi chứ không phải số lượng.

Trên tất cả, một cuộc sống hạnh phúc thật sự là một cuộc sống “biết đủ”, như câu thành ngữ “tri túc đích phúc”. Chỉ khi chúng ta biết đủ, biết đâu là điểm dừng, tiết chế những nhu cầu mua sắm, tiệc tùng và hưởng thụ của mình, chúng ta mới hạnh phúc. Tất nhiên, “vừa đủ” hay “biết đủ” cũng bao gồm đủ trong công việc. Biết dừng lại đúng lúc, dành thời gian hợp lý cho gia đình, bạn bè và cả những người hàng xóm. Khi tất cả những khía cạnh của cuộc sống này đều lấy “vừa đủ” làm tiêu chí, đó sẽ là một cuộc sống hài hoà và đáng mến hơn bao giờ hết.

Nếu bạn là người có trái tim thuộc về cộng đồng, yêu thiên nhiên, tha thiết bảo vệ môi trường, mưu cầu sống tối giản và muốn có “một cuộc sống đậm đà” thì Lagom – Vừa đủ – Đẳng cấp sống của người Thụy Điển chính là quyển sách viết riêng cho bạn.